FCA จากสหราชอาณาจักร vs FINMA จากสวิตเซอร์แลนด์ : ใครจะเป็นสุดยอดหน่วยงานกำกับดูแลที่แข็งแกร่งที่สุด?

หลายคนคงทราบดีว่า FCA ของสหราชอาณาจักร เป็นหนึ่งในหน่วยงานกำกับดูแลที่เข้มงวดและมีอำนาจมากที่สุดในโลก แต่บางคนก็สงสัยว่า ใบอนุญาต FINMA ของสวิตเซอร์แลนด์ ซึ่งกำหนดให้โบรกเกอร์ต้องมีใบอนุญาตธนาคารก่อน ถึงจะถือใบอนุญาตนี้ได้ เมื่อมีการรับรองความน่าเชื่อถือจากธนาคารแล้ว การกำกับดูแลจะเข้มงวดกว่า FCA หรือไม่?

วันนี้เราจะมาหาคำตอบของคำถามนี้กัน  

1. ธนาคารไม่ได้แปลว่าปลอดภัยเสมอไป

แม้ธนาคารจะถูกมองว่าเป็นสัญลักษณ์ของความน่าเชื่อถือ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าจะปราศจากความเสี่ยง ธนาคารขนาดกลางและขนาดเล็กมักมีความสามารถในการรับมือกับความเสี่ยงที่จำกัด ตัวอย่างเช่น Silicon Valley Bank ในสหรัฐฯ ที่ประสบปัญหาสภาพคล่องจนล้มละลาย หรือแม้กระทั่ง Credit Suisse ซึ่งเป็นธนาคารใหญ่ระดับโลกอันดับสองของสวิตเซอร์แลนด์ก็ยังล้มละลายเช่นกัน ดังนั้น การที่โบรกเกอร์มีใบอนุญาตธนาคารไม่ได้รับประกันความปลอดภัยเสมอไป โดยเฉพาะหากเงินของเราไปอยู่กับธนาคารที่ไม่น่าเชื่อถือ ความเสี่ยงก็ถือว่าไม่น้อยเลย

ธนาคารที่มักถูกมองว่าปลอดภัยจริง ๆ คือธนาคารข้ามชาติขนาดใหญ่ เช่น JPMorgan Chase หรือ Barclays ซึ่งมีบทบาทสำคัญต่อเศรษฐกิจโลก และมีศักยภาพสูงในการบริหารจัดการความเสี่ยง

การเลือกฝากเงินกับธนาคารที่น่าเชื่อถือจึงเป็นเรื่องสำคัญ เช่น โบรกเกอร์ EBC ฝากเงินลูกค้าแยกบัญชีไว้กับ Barclays Bank ซึ่งเป็นธนาคารระดับ AAA จึงให้ความปลอดภัยสูงสุดแก่เงินทุนของลูกค้า 

2. ใบอนุญาตธนาคารของสวิตเซอร์แลนด์ ไม่ใช่ธนาคารแบบที่เราคุ้นเคย

FINMA ของสวิตเซอร์แลนด์กำหนดให้โบรกเกอร์ต้องมีใบอนุญาตธนาคาร เพราะตั้งแต่ปี 2009 ได้ระบุว่ากิจกรรมใดก็ตามที่รับฝากเงินเพื่อนำไปทำธุรกรรมทางการเงินถือเป็นธุรกิจธนาคาร ดังนั้น ใบอนุญาตธนาคารของ FINMA จึงมีความหมายกว้างกว่าที่เราคุ้นเคย และรวมถึงธุรกิจโบรกเกอร์ด้วย

สำหรับโบรกเกอร์ซื้อขายฟอเร็กซ์ ใบอนุญาตนี้จึงมีความคล้ายคลึงกับใบอนุญาตกำกับดูแลอื่น ๆ

3.  เปรียบเทียบวิธีการกำกับดูแลของ FCA และ FINMA

FCA ของสหราชอาณาจักรใช้การกำกับดูแลแบบ " Twin Peaks " แบ่งเป็นการกำกับดูแลพฤติกรรม (โดย FCA) และการกำกับดูแลด้านความระมัดระวัง ในขณะที่ FINMA ของสวิตเซอร์แลนด์เน้นเฉพาะการกำกับดูแลด้านความระมัดระวัง

การกำกับดูแลพฤติกรรมคือการตรวจสอบการดำเนินงานของสถาบันการเงินอย่างใกล้ชิด ส่วนการกำกับดูแลด้านความระมัดระวังคือการคาดการณ์และป้องกันความเสี่ยงล่วงหน้า 

การกำกับดูแลแบบ " Twin Peaks " ถือเป็นรูปแบบที่ได้รับการยอมรับในระดับสากลว่ามีประสิทธิภาพสูงสุด ซึ่งเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ทำให้ลอนดอนยังคงครองตำแหน่งศูนย์กลางทางการเงินระดับโลกมาอย่างยาวนาน

สหราชอาณาจักรเริ่มมีแนวคิดเรื่องการกำกับดูแลแบบ “Twin Peaks” ตั้งแต่ปี 1995 หากสนใจสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากหนังสือ “Twin Peaks Regulation: A New Regulatory Structure for the New Century” โดย Michale Taylor นับตั้งแต่นั้น สหราชอาณาจักรก็ได้เริ่มต้นพัฒนาและปรับปรุงแนวทางนี้อย่างต่อเนื่อง ในส่วนของสวิตเซอร์แลนด์ โครงสร้างการกำกับดูแลปัจจุบันของ FINMA ได้รับการยืนยันในปี 2009 ภายใต้ “หน่วยงานกำกับดูแลตลาดการเงินของสวิตเซอร์แลนด์ (FINMASA)” 

แม้ว่าการเปรียบเทียบความเข้มงวดและวิธีการกำกับดูแลระหว่างสองประเทศอาจไม่สามารถสรุปได้โดยตรง แต่หากพิจารณาจากประสบการณ์และระยะเวลาที่สั่งสมมา FCA ของสหราชอาณาจักรดูเหมือนจะมีความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ในด้านนี้มากกว่าในบางแง่มุม

4.  เปรียบเทียบการคุ้มครองเงินทุนของ FCA และ FINMA

ทั้ง FCA และ FINMA มีระบบคุ้มครองเงินทุนของลูกค้า FCA มีโครงการคุ้มครองเงินฝาก FSCS (Financial Services Compensation Scheme) ที่ให้การชดเชยสูงสุด 85,000 ปอนด์ต่อบัญชี ส่วน FINMA มีโครงการประกันเงินฝากที่ชดเชยสูงสุด 100,000 ฟรังก์สวิส

แม้จำนวนเงินชดเชยจะใกล้เคียงกัน แต่ FCA มีความน่าเชื่อถือสูงกว่า โดยตั้งแต่ปี 2001 FSCS ได้จ่ายเงินชดเชยไปแล้วกว่า 6 พันล้านปอนด์ โดยเฉพาะในวิกฤตค่าเงินฟรังก์สวิสปี 2016 ที่ FSCS ให้การชดเชยอย่างเต็มที่

สรุป

FINMA ของสวิตเซอร์แลนด์มีความแข็งแกร่งด้านการกำกับดูแลผ่านการตรวจสอบอย่างรอบคอบและการออกใบอนุญาตธนาคาร ส่วน FCA ของสหราชอาณาจักรมีความเชี่ยวชาญและเข้มงวดในด้านการกำกับดูแลมากกว่า โดยเฉพาะโครงการคุ้มครองเงินทุน FSCS ที่มีความครอบคลุมและเชื่อถือได้ จึงทำให้กลายเป็นสัญลักษณ์ของความเชื่อมั่นในระดับโลก

ทั้งสองหน่วยงานมีจุดเด่นและข้อได้เปรียบที่แตกต่างกัน ดังนั้นการเลือกโบรกเกอร์ที่ได้รับการกำกับดูแลควรพิจารณาปัจจัยต่าง ๆ อย่างรอบคอบ